Het IJsselmeer is ontstaan toen de vroegere Zuiderzee in 1932 werd opgedeeld door de bouw van de afsluitdijk. Hierdoor was het deel binnen de dijk niet langer een zee, maar een meer. Dat deel werd toen het IJsselmeer genoemd. Van dit grote binnenmeer is later nog weer het Markermeer afgesplitst. Het oppervlakte van het grootste meer in ons land was sinds die tijd circa 1500 km2. Het gebied aan de buitenzijde van de Afsluitdijk ging verder als de Waddenzee.
In de beginfase bestond het IJsselmeer dus uit zout water, maar door de toestroom van zoet water o.a. uit de Vecht, Een, Zwarte Water en de IJssel, is in de loop van jaren het IJsselmeer volledig een zoetwatermeer geworden. Aanstroom van zoutwater was er tenslotte niet meer.
Beginnend in ons eigen Friesland, op de Friese kop van de Afsluitdijk bij Makkum, loopt de grens en de dijk van het IJsselmeer van Kornwerderzand en Makkum naar Lemmer en via de westelijke dijk van de Noordoostpolder naar de welbekende Ketelbrug. Verder loopt het via Flevoland naar de Houtribsluizen en Houtribdijk. Die laatste is de dijk Lelystad-Enkhuizen. De grens van het IJsselmeer in Noord-Holland loopt daar door naar Enkhuizen naar de Noord-Hollandse kop van de Afsluitdijk bij Den Oever. Daar loopt de Afsluitdijk alweer terug naar Makkum in Friesland. Zoals je ziet kan een rondje IJsselmeer al vanaf 30 seconden. Maar als je echt wilt genieten van dat schitterende IJsselmeer, dan kun je een zeiljacht of motorboot huren en daarmee op jouw eigen wijze genieten van dit mooie stukje Nederland.
Als je een boot gaat huren of je vaart het IJsselmeer op in je eigen boot, dan zijn er enkele bezienswaardigheden die zeker de moeite waard zijn. Allereerst de zandplaten met zeehonden. Ook zijn er enkele kleine eilandjes aangelegd of ontstaan, zoals De Kreupel en IJsseloog. Verder liggen er diverse leuke watersportplaatsen met jachthavens aan het IJsselmeer. In Friesland o.a. Makkum, Workum, Hindeloopen, Stavoren en Lemmer. In Flevoland kun je de boot mooi aanleggen in een van de jachthavens van Urk en Lelystad en in NoordHolland zijn de aanraders voor een bezoek of overnachting: Enkhuizen, Medemblick en Den Oever.
Let op als je gaat zeilen op het IJsselmeer of met een motorjacht gaat varen: De weersomstandigheden en daarmee ook de omstandigheden op het water kunnen erg verradelijk zijn. Binnen een uur kunnen de golven van bijna niets uitgroeien tot hoge golven, waarbij de omstandigheden zeer gevaarlijk zijn. Ook kan het onweer boven het IJsselmeer snel opkomen. En tijdens het onweer kunnen de golven zelfs nóg sneller gevaarlijke vormen aannemen.
Goed opletten dus als je gaat varen op het IJsselmeer. En zeker de situatie niet onderschatten.